Czym są witaminy z grupy B? O potrzebie dostarczania odpowiedniej ilości witamin słyszymy od najmłodszych lat. Wszyscy wiemy, że warzywa i owoce są bogate w witaminy. Istnieje wiele grup i typów. Jednym z nich są witaminy z grupy B.
Co to są witaminy?
Witaminy to chemiczne związki organiczne, które są niezbędne do funkcjonowania organizmu. Pełnią wiele ważnych funkcji w naszym organizmie. Jednym z nich jest umożliwienie działania enzymom, dla których nazywane są grupami prostetycznymi. Enzymy to białka, które przeprowadzają prawie wszystkie reakcje biochemiczne w komórkach naszego organizmu. Na przykład witamina C jest grupą prostetyczną dla enzymów wytwarzających kolagen.
Organizm ludzki potrzebuje witamin z pożywienia. Prawdą jest, że niektóre z nich powstają w naszych ciałach, ale w zdecydowanie zbyt małych ilościach. W naszej skórze witamina D powstaje z 7-dehydrocholesterolu w odpowiedzi na promienie ultrafioletowe słońca. Z kolei bakterie jelitowe syntetyzują witaminę K. Aby dostarczać nam odpowiednio wysokie dawki tych związków, wymagane jest jednak odpowiednie odżywianie.
Rola witamin z grupy B
Omawiając witaminy z grupy B, należy pamiętać, że do tej grupy należy osiem witamin z grupy B. Witaminę B1 (tiaminę) odkryto w 1911 roku z otrębów ryżowych. Polski Kazimierz Funk dokonał tego niezwykłego wyczynu. Warto wspomnieć, że ojcem nauki o witaminach na świecie jest Kazimierz Funk (wprowadził nazwę „witaminy”). Funkcja witaminy B1 jest bardzo złożona. Mówiąc najprościej, bierze udział w procesie komórkowego oddychania tlenowego. Jest to proces, który zachodzi w wyspecjalizowanych organellach zwanych mitochondriami i prowadzi do produkcji energii. Objawy niedoboru (niedoboru) witamin są bardzo poważne. Mowa tu zarówno o dysfunkcji ośrodkowego układu nerwowego, jak i zapaści krążeniowej. W przypadkach awitaminozy (braku witamin) może wystąpić beri-beri.
Witaminie A towarzyszy witamina B2, ryboflawina, regulując prawidłowe funkcjonowanie komórek błony śluzowej i nabłonka. Dodatkowo obie witaminy odpowiadają za prawidłowe funkcjonowanie narządu wzroku oraz zapobiegają tzw. nocna ślepota. Witaminę B2 trudno jest przedawkować, ponieważ jest słabo rozpuszczalna w jelitach, a jej nadmiar jest łatwo wydalany z moczem. Jej niedobór może prowadzić do łojotoku, światłowstrętu, a nawet zaburzeń oddychania.
Kolejna witamina z grupy B może być wytwarzana w organizmie człowieka. Jest to witamina B3, czyli niacyna (znana również jako witamina PP). Może powstać z tryptofanu. Jednak liczby nie są wystarczająco duże. Ponadto należy pamiętać, że tryptofan jest aminokwasem egzogennym, czyli takim, który musi być przyjmowany z pożywieniem. Niacyna bierze udział w erytropoezie, produkcji czerwonych krwinek (czerwonych krwinek) w szpiku kostnym. Ponadto reguluje poziom cholesterolu we krwi oraz utrzymuje włosy i skórę w dobrej kondycji. Jej niedobór powoduje chorobę zwaną pelagrą.
O biotynie słyszał chyba każdy. Jest szczególnie lubiany przez kobiety. Biotyna to witamina B7, która wpływa na prawidłowe funkcjonowanie skóry i włosów. Jej działanie jest jednak znacznie szersze i obejmuje np. wspomaganie funkcji tarczycy, czy udział w procesie krzepnięcia krwi. Jej niedobór może objawiać się wypadaniem włosów i wysypką. Jednak nie stwierdzono szkodliwych skutków przedawkowania.
Odpowiednie spożycie kwasu foliowego zaleca się dziewczętom i kobietom w wieku rozrodczym. Kwas foliowy to witamina B9. Jest niezwykle ważna dla rozwijającego się płodu, a jej niedobór może być śmiertelny u dzieci rozwijających się w okresie prenatalnym (rozszczep kręgosłupa). Witamina B9 jest wytwarzana przez bakterie jelitowe, ale w niewystarczających ilościach. W wielu krajach Europy i świata kwas foliowy jest stosowany do wzbogacania pieczywa. Niestety ta praktyka nie jest stosowana w Polsce. Suplementacja kwasu foliowego jest niezbędna w czasie ciąży. Umożliwia rozwój układu nerwowego dziecka i zamknięcie cewy nerwowej. Jej niedobór w diecie kobiety w ciąży może być śmiertelny. Ważne jest również, aby kobiety niebędące w ciąży spożywały tę witaminę, ponieważ kobiety we wczesnej ciąży często nie są świadome rozwijającego się w nich nowego życia.
Gdzie mogę znaleźć witaminy z grupy B?
Inne witaminy z grupy B to witamina B12 (kobalamina), która jest ważna dla produkcji czerwonych krwinek oraz witaminy B6 i B5. Witaminy z grupy B są dostępne w postaci tabletek doustnych. Ale przede wszystkim należy zwrócić uwagę na odpowiednią dietę. Prawidłowe i zbilansowane żywienie powinno dostarczać organizmowi odpowiednich dawek wszystkich witamin. Ta grupa witamin jest bogata w narządy wewnętrzne, takie jak wątroba i serce. Rośliny są również bogatym źródłem witamin z grupy B, w tym rośliny strączkowe, takie jak groch, fasola i soja. Szukaj tych witamin także w orzechach, drożdżach, rybach i słonecznikach.
Zdrowie to stan niezwykle idealny. Dbanie o nie nie musi być trudne. Warto pamiętać, że niezbędna jest aktywność fizyczna oraz odpowiednia i zbilansowana dieta.
